SİRKÜLER NO: ANK-2025 / 12 İST, 06.01.2025
ÖZET: Elektronik Defter Genel Tebliğinde Değişiklik Yapıldı
31/12/2024 tarihli ve 32769 sayılı Resmi Gazete’de Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No:1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 6) yayımlandı.
Tebliğde mükelleflerin envanter defterini ihtiyari bir şekilde e-Defter olarak tutabilecekleri belirtilmiş, Gelir İdaresi Başkanlığının faaliyet konusu, mükellefiyet süresi, vergi, şirket veya mükellefiyet türü, aktif büyüklüğü, öz sermaye büyüklüğü, brüt satış hasılatı ve sektör gibi kriterleri ayrı ayrı veya birlikte dikkate alarak edefter.gov.tr adresinde yayımlanacak duyuru ile envanter defterinin e-Defter olarak tutulmasına ilişkin zorunluluk getirmeye yetkili olduğu belirtilmiştir.
Tebliğde yapılan değişiklikler aşağıdaki gibidir.
Envanter Defterinin Açılış ve Kapanış Onayı
Tebliğde yapılan düzenlemeye göre;
Envanter Defterinin
- Açılış onayı, hesap döneminin ilk günü,
- Kapanış onayı, hesap döneminin son günü,
alınacaktır
1 Sıra No.lu Tebliğin“2. Tanımlar ve Kısaltmalar” başlıklı bölümünde yer alan “Açılış Onayı” ve “Kapanış Onayı” tanımları ile ilgili yeni ve eski düzenlemeler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
|
Eski Düzenleme
|
Yeni düzenleme:
|
|
Açılış Onayı: Hesap döneminin ilk ayına ilişkin olarak alınan elektronik defter beratını,
|
“Açılış Onayı: Hesap döneminin ilk ayına (envanter defteri için ilk gününe) ilişkin olarak alınan elektronik defter beratını”
|
|
Kapanış Onayı: Hesap döneminin son ayına ilişkin olarak alınan elektronik defter beratını,
|
“Kapanış Onayı: Hesap döneminin son ayına (envanter defteri için son gününe) ilişkin olarak alınan elektronik defter beratını,”
|
e-Defter Uygulamasına Dâhil Olma Zorunluluğu
8.11.2024 Resmi Gazetede yayımlanan 5 Sıra No'lu Tebliğ ile 1.1.2025 tarihinden geçerli olmak üzere, bilanço esasına göre defter tutmak zorunda olan mükellefler ile ihtiyari olarak bilanço esasına göre defter tutmayı tercih eden mükellefler için e-Defter uygulamasına dâhil olma zorunluluğu getirilmişti.
Bu Tebliğ ile aynı Tebliğin e-Defter uygulamasına dâhil olmaları zorunluluğu getirilen mükellefleri sayan 3.2.1 numaralı fıkrasının (3) numaralı bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Vergi Usul Kanununun 172 ve 173 üncü maddeleri gereğince defter tutmakla yükümlü olan dernek ve vakıfların iktisadi işletmelerinden bilanço esasına göre defter tutanların e-Defter uygulamasına dâhil olmaları zorunludur. Diğer taraftan, söz konusu maddeler kapsamında defter tutma yükümlülüğü bulunmayan dernek, vakıf, sendika, oda, birlik, federasyon, konfederasyon gibi mükellefler ile kurumlar vergisinden muaf olan kooperatifler ve iflas kararının devamı müddetince iflas halinde olan mükelleflerin e-Defter uygulamasına dahil olma zorunluluğu bulunmamaktadır.
Tebliğde yapılan değişikliğe göre eski ve yeni düzenleme aşağıdaki gibidir.
|
Eski düzenleme
|
Yeni düzenleme:
|
|
3- Bilanço esasına göre defter tutmak zorunda olan mükellefler ile ihtiyari olarak bilanço esasına göre defter tutmayı tercih eden mükellefler.
|
3- Bilanço esasına göre defter tutmak zorunda olan mükellefler ile ihtiyari olarak bilanço esasına göre defter tutmayı tercih eden mükellefler (Vergi Usul Kanununun 172 ve 173 üncü maddeleri gereğince defter tutmakla yükümlü olan dernek ve vakıfların iktisadi işletmelerinden bilanço esasına göre defter tutanların e-Defter uygulamasına dâhil olmaları zorunludur. Diğer taraftan, söz konusu maddeler kapsamında defter tutma yükümlülüğü bulunmayan dernek, vakıf, sendika, oda, birlik, federasyon, konfederasyon gibi mükellefler ile kurumlar vergisinden muaf olan kooperatifler ve iflas kararının devamı müddetince iflas halinde olan mükelleflerin e-Defter uygulamasına dahil olma zorunluluğu bulunmamaktadır.)
|
Uygulamadan Yararlanmaya İlişkin Usul ve Esaslar
e-Defter uygulamasına Nitelikli Elektronik Sertifika (NES) veya Mali Mühüre ilave olarak Dijital Vergi Dairesi veya e-Devlet Kapısı şifresi ile başvurulabilecektir.
Tebliğde yapılan değişikliğe göre eski ve yeni düzenleme aşağıdaki gibidir.
|
Mevcut düzenleme:
|
Yeni düzenleme:
|
|
a) Gerçek kişi mükelleflerin Elektronik İmza Kanunu hükümleri çerçevesinde üretilen Nitelikli Elektronik Sertifika (NES) veya bu Tebliğ çerçevesinde Mali Mühür temin etmiş olmaları.
|
a) Gerçek kişi mükelleflerin Nitelikli Elektronik Sertifika (NES) veya Mali Mühür ya da Dijital Vergi Dairesi veya e-Devlet Kapısı şifresi temin etmiş olmaları.
|
|
b) Tüzel kişi mükelleflerin bu Tebliğ çerçevesinde Mali Mühür temin etmiş olmaları.
|
b) Tüzel kişi mükelleflerin Mali Mühür ya da Dijital Vergi Dairesi veya e-Devlet Kapısı şifresi temin etmiş olmaları.
|
e-Defter Dosyalarının Oluşturulması ve Berat Dosyalarının e-Defter Uygulamasına Yüklenmesi
Bu Tebliğ ile aynı Tebliğin e-Defterleri oluşturmaya ve saklamaya ilişkin açıklamaların yer aldığı 4.3.1. numaralı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
|
Eski düzenleme
|
Yeni düzenleme:
|
|
4.3.1.Bu Tebliğ kapsamında e-Defter uygulamasına dâhil olanlar, edefter.gov.tr adresinde duyurulan format ve standartlara uygun olarak aylık dönemler itibarıyla e-Defterlerini oluşturmaya ve saklamaya başlayacaklardır. Bu Tebliğ kapsamında e-Defter uygulamasına dahil olan mükellefler dahil olmaları gereken aydan itibaren söz konusu defterlerini kâğıt ortamında tutamazlar. Bu mükelleflerin kağıt ortamında tuttukları defterler hiç tutulmamış sayılır.
|
4.3.1.Bu Tebliğ kapsamında e-Defter uygulamasına dâhil olanlar, edefter.gov.tr adresinde duyurulan format ve standartlara uygun olarak aylık dönemler (envanter defteri için hesap dönemi) itibarıyla e-Defterlerini oluşturmaya ve saklamaya başlayacaklardır. Bu Tebliğ kapsamında e-Defter uygulamasına dahil olan mükellefler dahil olmaları gereken (envanter defteri için dahil oldukları) aydan itibaren söz konusu defterlerini kâğıt ortamında tutamazlar. Bu mükelleflerin kağıt ortamında tuttukları defterler hiç tutulmamış sayılır.
|
e-Defter Dosyalarının Yüklenme Süreleri
Hatırlanacağı üzere, 5 Sıra No'lu Tebliğ ile gelir vergisi mükellefleri için e-Defter dosyalarının yüklenme süreleri ayın 10’una kadar; diğer mükellefler için ise ayın 14’üne kadar olacak şekilde güncellenmişti.
Bu Tebliğ envanter defterine ilişkin olarak aşağıdaki paragraf eklenmiştir.
“Uygulamadan yararlananlar tarafından hesap dönemi (özel hesap dönemi dahil) bazında oluşturulacak envanter defterine ilişkin olarak;
a) Açılış onayı yerine geçen hesap döneminin ilk gününe ait e-Defter ve berat dosyalarının gelir vergisi mükelleflerinde hesap döneminin ilk ayını takip eden dördüncü ayın 10 uncu günü sonuna kadar, diğer mükelleflerde hesap döneminin ilk ayını takip eden dördüncü ayın 14 üncü günü sonuna kadar,
b) Kapanış onayı yerine geçen hesap döneminin son gününe ait e-Defter ve berat dosyalarının gelir vergisi mükelleflerinde gelir vergisi beyannamesinin verileceği ayı takip eden ayın 10 uncu günü sonuna kadar, diğer mükelleflerde kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği ayı takip eden ayın 14 üncü günü sonu kadar,
oluşturulması, NES veya Mali Mühürle zaman damgalı imzalanması/onaylanması ve bu defter ve berat dosyalarının e-Defter uygulamasına yüklenmesi suretiyle berat dosyalarının Başkanlıkça onaylı halinin alınması zorunludur.”
e-Defter ve Berat Dosyalarının Oluşturulması ve Yüklenmesine İlişkin Süreler
e-Defter ve berat dosyalarının oluşturulması, imzalanması/onaylanması için tebliğin 4.3.8 bölümünde belirtilen süreler, e-Defterlerin Başkanlık tarafından belirlenen format ve standartta oluşturulması, imzalanması, oluşturulan e-Defterlerin teknik kontrollerden geçirilmesi, gerçekleştirilen muhasebe kayıtlarının tamamının oluşturulan e-Defter dosyalarında bulunup bulunmadığının kontrol edilmesi ve e-Defter dosyalarına ait berat dosyalarının oluşturulması, imzalanması ve e-Defter ve berat dosyalarının Başkanlık sistemine yüklenmesi için öngörülen azami süreler olup beyanname ve ödeme sürelerini herhangi bir şekilde etkilememektedir. Belirtilen süreden önceki tarihlerde de e-Defterlerin oluşturulması ve Başkanlık sistemlerine e-Defter ve berat dosyalarının yüklenmesi de mümkündür.
Diğer Hususlar
Bu Tebliğ ile aynı Tebliğin 7.7. numaralı fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.
|
Mevcut düzenleme:
|
Yeni düzenleme:
|
|
“7.7. Bu Tebliğ kapsamında, e defter.gov.tr adresinde duyurulan defterler ektronik ortamda tutulabilir.
|
“7.7. Bu Tebliğ kapsamında, edefter.gov.tr adresinde duyurulan defterler elektronik ortamda tutulabilir. Bu Tebliğin, envanter defterine münhasır olmak üzere öngörülen düzenlemelerine aykırı olmayan diğer düzenlemeleri envanter defteri için de geçerlidir.”
|
Söz konusu Tebliğe aşağıdaki bağlantı yoluyla ulaşabilirsiniz.
Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No: 1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 6)
Saygılarımızla.
